Dlaczego grupujemy krew?

Krew jest najcenniejszym płynem ustrojowym w organizmie człowieka. Jest odpowiedzialna nie tylko za transport tlenu, substancji odżywczych i hormonów pomiędzy komórkami, ale także za funkcje obronne organizmu i jego stałocieplność. Na powierzchni jej składników - erytrocytów (krwinki czerwone) - znajdują się zestawy antygenów, tj. substancji, które mają zdolność do łączenia się z przeciwciałami i wywoływania odpowiedzi immunologicznej. Zestawy te występują w różnych kombinacjach, dlatego nazywa się je właśnie grupami krwi.

U człowieka do tej pory wyróżniono aż 32 układy grupowe, ale praktycznie znaczenie mają głównie trzy. Jednym z nich jest układ AB0, który pełni bardzo istotna rolę podczas ciąży, transfuzji krwi i przeszczepiania narządów.

Dziedziczenie krwi

Choć układ AB0 powstaje już w 6 tygodniu życia płodowego, jego ostateczny kształt ustala się dopiero w pierwszych dwóch latach życia dziecka. Z tego powodu określenie grupy krwi noworodka jest często odkładane na później, gdy informacja ta będzie już pewna z medycznego punktu widzenia. Nie mniej jednak rodzice już na etapie poznania się są w stanie przewidzieć, jaką grupę krwi może mieć ich dziecko, bowiem jest ona determinowana genetycznie.

Spośród 10 kombinacji w aż 6 przypadkach istnieje szansa, że potomek urodzi się z uniwersalną grupą krwi 0. Może się tak stać nawet gdy żadne z rodziców nie ma takiego oznaczenia. W innych przypadkach dziecko dziedziczy zwykle grupę po jednym z rodziców.

Co z czynnikiem Rh?

Dziedziczenie czynnika Rh jest bardziej skomplikowane. Jego obecność (Rh+) u dziecka jest pewna tylko w przypadku, gdy występuje on równocześnie u obojga rodziców. Jeśli jedno z nich ma Rh+, drugie zaś Rh- lub oboje są pozbawieni czynnika, kwestia go występowania u dziecka pozostanie zagadką aż do dnia jego narodzin.

Dziedziczenie czynnika Rh jest ważne dla określenia ryzyka wystąpienia konfliktu serologicznego.